วันที่ 12 พฤษภาคม ของทุกปี วันพยาบาลสากล

13 พฤษภาคม 2567

คณะแพทยศาสตร์

สภาพยาบาลระหว่างประเทศ ได้กำหนดเป็นวันพยาบาลสากล เพื่อรำลึกถึง มิสฟลอเรนซ์ ไนติงเกล สุภาพสตรีแห่งดวงประทีป ผู้บุกเบิกและวางรากฐานวิชาชีพการพยาบาลแผนใหม่

วันพยาบาลสากลตรงกับวันที่ 12 พฤษภาคมนั้น เนื่องจากเป็นวันคล้ายวันเกิดของ “มิสฟลอเรนซ์ ไนติงเกล” หญิงพยาบาลชาวอังกฤษ ผู้ให้กำเนิดวิชาชีพการพยาบาล และเป็นผู้ที่มีบทบาทสำคัญด้านสาธารณสุข โดยได้อุทิศตนเพื่อบำเพ็ญประโยชน์ต่อเพื่อนมนุษย์ จนเป็นที่ประจักษ์ไปทั่วโลก ประวัติของมิสฟลอเรนซ์ ไนติงเกล เธอเกิดเมื่อวันที่ 12 พฤษภาคม พ.ศ. 2363 ณ ประเทศอิตาลี โดยแม่ให้กำเนิดเธอขณะไปเที่ยวพักผ่อนที่เมืองฟลอเรนซ์ จึงตั้งชื่อให้ลูกสาวตามชื่อเมืองดังกล่าว ครอบครัวของเธอมีฐานะร่ำรวย มิสฟลอเรนซ์จึงได้รับการศึกษาที่ดี ขณะเดียวกันพ่อแม่ก็คาดหวังให้เธอเป็นสตรีชั้นสูง ผู้ที่เพรียบพร้อมตามค่านิยม และขนบของยุคสมัยนั้น เพื่อได้แต่งงานกับชายที่มีฐานะเหมาะสมกันทว่าเมื่อเติบโตขึ้น มิสฟลอเรนซ์มุ่งแต่จะศึกษาหาความรู้ ปรารถนาที่จะช่วยเหลือผู้คน และต้องการทำความดีเพื่อเพื่อนมนุษย์ เธอจึงหันมาสนใจวิชาชีพพยาบาล ซึ่งในสมัยนั้น สังคมมองว่าเป็นอาชีพของผู้หญิงยากไร้ ที่ต้องติดตามกองทัพไปรักษาพยาบาลในสงคราม

มิสฟลอเรนซ์จึงได้เดินทางไปยังประเทศต่างๆ ในยุโรป เพื่อศึกษาวิชาชีพพยาบาล และทำงานช่วยเหลือผู้ป่วยในสถานที่ต่างๆ จนกระทั่งเกิดสงครามไครเมีย ทหารบาดเจ็บเป็นจำนวนมาก ส่วนใหญ่จะเสียชีวิต เพราะการติดเชื้อ เธอและเพื่อนพยาบาลจึงถูกส่งตัวไปให้ความช่วยเหลือ เธอตั้งโรงพยาบาลค่ายทหาร เพื่อแสดงให้เห็นว่า การพยาบาลที่ดี และสุขอนามัยที่สะอาด ปลอดภัย จะช่วยให้มีผู้รอดชีวิตจากอาการบาดเจ็บเพิ่มขึ้น เธอได้รับสมญานามว่าเป็นสุภาพสตรีแห่งดวงประทีป เมื่อเดินทางกลับมายังประเทศอังกฤษ เธอได้รับเงินทุนสำหรับก่อตั้งโรงเรียนพยาบาล และอบรมให้ความรู้ด้านการพยาบาลนับตั้งแต่นั้น ต่อมาสภาพยาบาลระหว่างประเทศ ได้กำหนดให้วันที่ 12 พฤษภาคมของทุกปี เป็น “วันพยาบาลสากล” โดยใช้ครั้งแรกในปี พ.ศ. 2514 และสืบเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน

ดังนั้น 12 พฤษภาคมจึงเป็น “วันพยาบาลสากล” International Nurses Day เป็นวันที่สภาพยาบาลระหว่างประเทศ (International of Nurses, ICN) กำหนดให้เป็นวันเฉลิมฉลองวันเกิดของ มิสฟลอเรนซ์ ไนติงเกล ผู้ก่อกำเนิดวิชาชีพการพยาบาล และเป็นปฐมบูรพาจารย์วิชาการพยาบาลของโลก

เป้าหมายในการรณรงค์ของปีนี้เพื่อมุ่งขจัดการเผชิญข้อจำกัดทางการเงินและการด้อยค่าทางสังคม การจำกัดงบการเงินโดยเฉพาะรายจ่ายด้านการบริการพยาบาลและลดคุณค่าทางเศรษฐกิจที่พยาบาลเป็นผู้สร้างให้แก่สุขภาพสังคมไทย “การก่อร่างการรับรู้ใหม่ (Reshape Perceptions) และสาธิตให้เห็นว่าการลงทุนในการพยาบาลจะนำมาซึ่งการยกระดับเศรษฐกิจโดยการดูแลสุขภาพ Health for Wealth สุขภาพประชาชนจะเป็นต้นทุนสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจชาติ พยาบาลเป็นกำลังสำคัญในการสร้างสุขภาพสังคม ในด้านการพัฒนาประเทศให้เป็นศูนย์กลางสุขภาพนานาชาติ เป็นนโยบายตั้งแต่ ปี พ.ศ. 2560 – 2569 สร้างรายได้จากการดูแลสุขภาพ มีความพร้อมของสถานพยาบาลที่ได้มาตรฐานสากล โดยมี Medical Index อยู่ในอันดับที่ 17 ของโลก พยาบาลไทยที่มีความรู้ ความเชี่ยวชาญ มี Service Mind แพทย์เก่ง อัตราค่าบริการในการรักษาพยาบาลมีความเหมาะสมจะขับเคลื่อนมิติเศรษฐกิจสุขภาพ หรือนำสุขภาพไปสร้างเศรษฐกิจ สร้างความมั่งคั่งให้กับประเทศ

สำหรับในประเทศไทยนั้น สมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทย ได้เข้าเป็นองค์กรสมาชิกของสภาพยาบาลระหว่างประเทศ เมื่อ พ.ศ.2504 (ค.ศ.1961) และได้จัดกิจกรรมวันพยาบาลสากลเป็นครั้งแรก เมื่อ พ.ศ.2529 (ค.ศ.1986) โดยรองศาสตราจารย์ ดร.วิเชียร ทวีลาภ นายกสมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทยในขณะนั้น ได้ร่วมกับกระทรวงสาธารณสุข และองค์การยูนิเซฟ จัดกิจกรรมวันพยาบาลสากล และในปีต่อๆ มาก็มีการจัดกิจกรรมเนื่องในวันพยาบาลสากลมาโดยตลอด โดยมีจุดประสงค์สำคัญ เพื่อสดุดีมิสฟลอเรนซ์ ไนติงเกล บูรพาจารย์แห่งการพยาบาล รำลึกถึงพระคุณของท่าน และประกาศเกียรติคุณ เพื่อให้ประชาชนได้ทราบ อีกทั้งยังเป็นการเผยแพร่บทบาทของพยาบาลต่อสุขภาพของประชาชนให้ทราบเป็นประจำทุกปี

ขอขอบคุณข้อมูลจาก : ฝ่ายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่
เรียบเรียง:นางสาวนันทพร ระบิน
ภาพ / ข่าว : กลุ่มงานสื่อสารองค์กร
งานประชาสัมพันธ์
คณะแพทยศาสตร์
มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
แกลลอรี่