รู้จักฟ้าทะลายโจร ใช้รักษา ไม่ใช้ป้องกันโควิด-19

21 มิถุนายน 2564

คณะแพทยศาสตร์

ฟ้าทะลายโจรเป็นสมุนไพรพื้นบ้านที่ใช้มาอย่างยาวนาน ในสมัยโบราณจะใช้ในรูปแบบเอาใบมาต้ม แล้วนำน้ำมาดื่ม แต่เนื่องจากว่ามีการศึกษาแล้วก็พบว่า ฟ้าทะลายโจรมีสารสำคัญหลายชนิด แต่ตัวที่มีการศึกษาและมีความสำคัญมากคือ แอนโดรกราโฟไลด์ (Andrographolide) สารตัวนี้มีผลในการช่วยลดไข้ ต้านการอักเสบและยับยั้งไวรัส จึงถูกนำมาใช้ตั้งแต่ แก้อาการไข้หวัด ลดน้ำมูก ลดไข้ ลดอาการเจ็บคอ ปวดเมื่อยเนื้อตัว สิ่งที่สำคัญก็คือ สามารถยับยั้งไวรัสได้ จึงมีความสนใจนำมาใช้ในกรณีของโควิด-19 ที่มีการระบาดอยู่ในขณะนี้

ฟ้าทะลายโจรในท้องตลาดบ้านเราขณะนี้จะมีอยู่ 2 รูปแบบที่หาซื้อได้ รูปแบบที่ 1 คือ ผงยาฟ้าทะลายโจร ขนาดบรรจุขนาด 350 ถึง 500 มิลลิกรัม ชนิดนี้จำเป็นต้องรับประทานปริมาณมาก สำหรับรูปแบบที่ 2 จะเป็นลักษณะของสารสกัดฟ้าทะลายโจร จะมีขนาด 10 ถึง 20 มิลลิกรัม ขนาดรับประทานก็จะน้อยลงกว่ารูปแบบแรก ซึ่งเราควรจะสังเกตฉลากผลิตภัณฑ์ทุกครั้ง ก่อนรับประทานว่าเป็นรูปแบบใด

เมื่อเริ่มบรรจุนำฟ้าทะลายโจรมาใช้ในการรักษาอาการไข้หวัด พบว่าสามารถยับยั้งไวรัสเมื่อเข้าไปในร่างกายไม่ให้แพร่พันธุ์ได้เร็ว จึงมีการนำมาใช้รักษาอาการโรคโควิด-19 แต่ “ไม่ป้องกัน” การติดเชื้อ

มีการนำเอาสารสกัดแอนโดรกราโฟไลด์มาใช้จริงในผู้ป่วยที่ติดเชื้อโควิค-19 กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กระทรวงสาธารณสุข แนะนำให้ใช้ฟ้าทะลายโจรในผู้ป่วยที่ติดเชื้อโควิด-19 ด้วยกัน 2 รูปแบบคือ รูปแบบที่ 1 ผู้ป่วยติดเชื้อที่ไม่มีอาการ แนะนำให้รับประทานสารสกัดฟ้าทะลายโจรแอนโดรกราโฟไลด์ 60 มิลลิกรัมต่อวัน กลุ่มที่มีอาการน้อยแนะนำให้รับประทานขนาดที่สูงขึ้น 180 มิลลิกรัมต่อวันของสารสกัด

ข้อสำคัญก็คือการใช้สารสกัดแอนโดรกราโฟไลด์เพื่อ ”บรรเทา” อาการต้องอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์ผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรม

สำหรับผลข้างเคียงของการใช้ฟ้าทะลายโจรมีได้ตั้งแต่อาการไม่พึงประสงค์ ไม่รุนแรง จนถึงขั้นรุนแรง เช่น อาการปวดท้อง คลื่นไส้อาเจียน ท้องเสีย ถ้ามีอาการที่มากขึ้นก็จะมีอาการแพ้ยาที่รุนแรง เช่น อาการหายใจไม่ออก ใจสั่น แน่นหน้าอก ปากบวม ตาบวม หากพบอาการเหล่านี้ต้องหยุดการใช้ฟ้าทะลายโจรทันที

ข้อห้าม และข้อควรระวังที่ใช้โดยหลักสำคัญก็คือ กลุ่มผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัวและต้องใช้ยาเป็นประจำ ซึ่งคนไข้กลุ่มนี้ถ้ารับประทานยาฟ้าทะลายโจรร่วมไปด้วย อาจจะเกิดอันตรกิริยากับยาที่ทานเป็นประจำได้

การศึกษาในหลอดทดลองพบชัดเจนว่า ตัวฟ้าทะลายโจรและสารสกัดแอนโดรกราโฟไลด์ ไม่ได้ป้องกันการติดเชื้อ ซึ่งเชื้อยังสามารถเข้าสู่ร่างกายได้ ดังนั้นวิธีการที่ป้องกันได้ดีที่สุดสำหรับโรคโควิด-19 ก็คือ 1 ฉีดวัคซีนเพื่อป้องกัน 2 ป้องกันตามมาตรฐานที่กำลังทำอยู่ในปัจจุบัน เช่น ใส่แมส ล้างมือ Social distancing ไม่ใช่การรับประทานฟ้าทะลายโจร

ข้อมูลโดย ผศ.พญ.สหัทยา ไพบูลย์วรชาติ
รองผู้อำนวยการศูนย์ความเป็นเลิศทางการแพทย์ และหัวหน้าศูนย์การแพทย์แผนไทย และ การแพทย์ผสมผสาน คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

คุณณพรรษกรณ์ คงภาษี แพทย์แผนไทย ศูนย์การแพทย์แผนไทย และการแพทย์ผสมผสาน คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

ติดตามได้ที่ Youtube : https://bit.ly/3cXS3Yn

#ฟ้าทะลายโจรไม่ใช้ป้องกันโควิด19
#MedCMU
#คณะแพทยศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
#COVID19
#ฉีดวัคซีนหยุดเชื้อเพื่อชาติ
#ใส่Mask #เว้นระยะห่าง #ล้างมือ


แกลลอรี่