มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ โดยคณะทำงานด้านวิชาการเพื่อสนับสนุนการแก้ไขปัญหาหมอกควันภาคเหนือ เดินหน้าพัฒนานวัตกรรมและนำงานวิจัยไปใช้ประโยชน์แบบมุ่งเป้า เพื่อแก้ไขปัญหาและรับมือกับวิกฤตมลพิษทางอากาศ พร้อมพัฒนานวัตกรรมด้านข้อมูลและการสื่อสารเชิงรุก และเน้นการดำเนินงานด้วยการสร้างการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนในการแก้ปัญหามลพิษทางอากาศอย่างยั่งยืนด้วยการบูรณาการ งานวิจัย ข้อมูล และการสื่อสารเชิงรุก เพื่อสร้างคุณภาพชีวิตและสิ่งแวดล้อมที่ยั่งยืน โดยมีทิศทางการดำเนินงานในปี 2568 ที่สำคัญ 3 ประเด็นหลัก ได้แก่

1) การวิจัยและพัฒนาการตรวจวัดคุณภาพอากาศเชิงลึก เพื่อการติดตามและประเมินสถานการณ์มลพิษ และการพัฒนาฐานข้อมูลขนาดใหญ่เพื่อใช้ในการตัดสินใจเชิงนโยบายทั้งในระดับท้องถิ่น และระดับภาค

2) การวิจัยเชิงนโยบายเพื่อการพัฒนาแผนระดับท้องที่ ท้องถิ่น เพื่อเชื่อมโยงไปในระดับประเทศและภูมิภาค

3) การสร้างการมีส่วนร่วมของภาคประชาชนในพื้นที่ เพื่อให้เกิดการแก้ปัญหาอย่างยั่งยืน

        คณะทำงานฯ สามารถสนับสนุนข้อมูลเชิงวิชาการ พร้อมผลักดันให้เกิดการบูรณาการการทำงานระหว่าง ภาครัฐ ภาควิชาการ และภาคประชาชน เพื่อก้าวสู่เป้าหมายการลดมลพิษทางอากาศ สร้างสังคมและสิ่งแวดล้อมที่มีคุณภาพอย่างยั่งยืน

       หนึ่งในเครื่องมือสำคัญเพื่อสนับสนุนการติดตามปัญหาคุณภาพอากาศ คือ ระบบติดตามค่าฝุ่น PM2.5 และคุณภาพอากาศประเทศไทยสำหรับประชาชน ผ่าน Line Official Account: Air Quality by CMU (@aircmu) ซึ่งช่วยสื่อสารสถานการณ์คุณภาพอากาศ การพยากรณ์คุณภาพอากาศ นวัตกรรมห้องปลอดฝุ่น และข้อมูลความรู้ที่เกี่ยวข้อง เช่น ข้อมูลจุดความร้อน พร้อมคำแนะนำในการป้องกันตนเอง นอกจากนี้ยังมีการติดตั้งสถานีตรวจวัดคุณภาพอากาศ บนดาดฟ้าอาคาร 30 ปี คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เพื่อตรวจติดตามค่ามลพิษทั้ง PM2.5 ก๊าซมลพิษต่าง ๆ และสารอินทรีย์ระเหยง่าย แบบใกล้เวลาจริง รวมถึงการตรวจวัดพารามิเตอร์ทางอุตุนิยมวิทยา และการตรวจวัดปริมาณสารอื่นๆ ในอากาศที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ได้แก่ black carbon เป็นต้น เพื่อใช้เป็นฐานข้อมูลวิชาการและสนับสนุนงานวิจัยสำหรับการติดตาม วิเคราะห์ สถานการณ์มลพิษทางอากาศ เป็นฐานข้อมูลสำคัญสำหรับการเฝ้าระวัง ตัดสินใจเชิงนโยบาย
นอกจากนี้ยังมีการดำเนินงานวิจัยเชิงพื้นที่แบบมุ่งเป้าครอบคลุม 3 มิติหลัก ได้แก่ มิติการลดไฟในภาคป่าไม้

        มิติการเชื่อมโยงข้อมูลขนาดใหญ่ และมิตินโยบายและการสื่อสารเชิงรุก ภายใต้ แผนงาน P24 “การลดไฟในป่ากรณีศึกษาจังหวัดเชียงใหม่ อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย ด้วยการเชื่อมโยงข้อมูลขนาดใหญ่ นโยบาย และการสื่อสารเชิงรุก”: Air for All – เน้นดำเนินการในพื้นที่อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย และจังหวัดเชียงใหม่ นำไปสู่การพัฒนาแผนนโยบายการจัดการปัญหามลพิษทางอากาศระยะ 5 ปีของจังหวัดเชียงใหม่ ควบคู่กับ แผนงานมุ่งเป้า “การลดการเผาในพื้นที่ป่าภาคเหนือด้วยนวัตกรรมและนโยบายแบบมีส่วนร่วม เพื่อการจัดการฝุ่น PM2.5 แบบมุ่งเป้า” โดยมีการขยายผลการดำเนินงานครอบคลุมพื้นที่ 9 จังหวัด ได้แก่ จังหวัดเชียงใหม่ จังหวัดลำพูน จังหวัดลำปาง จังหวัดเชียงราย จังหวัดแพร่ จังหวัดน่าน จังหวัดพะเยา จังหวัดแม่ฮ่องสอน และจังหวัดตาก โดยมี รองศาสตราจารย์ ดร.สมพร จันทระ ประธานคณะทำงานด้านวิชาการเพื่อสนับสนุนการแก้ไขปัญหาหมอกควันภาคเหนือ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และหัวหน้าศูนย์วิจัยวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เป็นผู้อำนวยการแผนงาน ซึ่งดำเนินการวิจัยร่วมกับเครือข่ายนักวิจัยของมหาวิทยาลัย และผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ทั้งหน่วยงานภาครัฐ ภาคประชาชน และภาคเอกชน โดยได้รับการสนับสนุนทุนวิจัยจาก สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ประจำปีงบประมาณ 2567 และ 2568 และกำลังอยู่ในระหว่างการดำเนินงานเพื่อผลลัพธ์ประเทศไทยปลอดภัย จาก PM2.5 ตามนโยบายของประเทศต่อไป

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ :

คณะทำงานด้านวิชาการเพื่อสนับสนุนการแก้ไขปัญหาหมอกควันภาคเหนือ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
Website : acair.cmu.ac.th , Facebook : AcAirCMU